एजेन्सी । ट्रम्पले २०२४ को राष्ट्रपतिकाे चुनावमा विजय हासिल गरेका छन् । उनले सबै स्विङ्ग राज्यहरूमा जित हासिल गरेका छन् ।

हरेक स्थानमा आफ्नो मत प्रतिशत सुधार गरेका छन् र—२०१६ को जीतभन्दा फरक रूपमा—जनमतको स्पष्ट बहुमत हासिल गरेका छन्। यसका अतिरिक्त, उनले रिपब्लिकन पार्टीलाई अपेक्षा भन्दा ठूलो सिनेटको बहुमतमा पुर्‍याएका छन् ।

यद्यपि धेरै हाउसका चुनावी नतिजाहरू घोषणा गर्न बाँकी नै छन्, रिपब्लिकनकाे हाउसमा पनि विस्तारित बहुमत आउने सम्भावना छ। यी उपलब्धिहरू साना छैनन्; वास्तवमा, यी उपलब्धिले अमेरिकी राजनीतिमा नयाँ युगको संकेत दिन सक्छन्।

राजनीतिक वैज्ञानिक र इतिहासकारहरूले यो चुनावका कारण र महत्वको अध्ययन गर्न वर्षौं लाग्ने बताउन थालेका छन्। 

ट्रम्पले राष्ट्रपति-निर्वाचितको रूपमा पहिलो दिन आफ्ना पराजित प्रतिस्पर्धी, विश्व नेताहरू र राष्ट्रपति जो बाइडनबाट बधाइको फोन कलहरू प्राप्त गर्दै आफ्नो निर्वाचन जितलाई सरकारमा परिणत गर्ने प्रक्रिया सुरु गरेका छन्।

उप-राष्ट्रपति कमला ह्यारिसले बुधवारको दिन हावर्ड विश्वविद्यालयमा जम्मा भएका समर्थकहरूमाझ  २०२४ को निर्वाचनमा डोनाल्ड ट्रम्पसँग पराजित भएको स्वीकार गरिन् । 

ट्रम्पको जीत

डोनाल्ड ट्रम्पका केही मुख्य विचारहरू ठीक थिए। उनले र उनका अभियान प्रबन्धकहरूले श्वेत श्रमिक वर्गका मतदाताहरूमा रिपब्लिकनहरूको बढ्दो शक्ति बढाएर बहु-जातीय श्रमिक वर्गको गठबन्धन निर्माण गर्न सकिन्छ भनेर विश्वास गरेका थिए। यो सही साबित भयो: यदि सर्वेक्षणहरू सही छन् भने, उनले विशेष गरी ल्याटिन र अफ्रिकी-अमेरिकी मतदाताहरूमा, विशेष गरी पुरुषहरूमा रिपब्लिकहरूकाे नीतिमार्फत सम्बन्ध सुधार गरेका छन्। उनले काला जातका पुरुष मतको १२% बाट २०% सम्म पुर्‍याए।

ट्रम्पको अभियानले युवा वयस्कहरूलाई आकर्षण गर्यो । २०२० मा ३५% बाट यस वर्ष ४२% सम्म युवाहरूकाे आकर्षण बढ्यो । अहिलेकाे चुनावले पनि विशेष गरी युवा पुरुषहरूले ट्रम्पप्रतिकाे धारणा परिवर्तन गरेकाे देखाउँछ ।

ट्रम्पको अभियानको रणनीतिमा तीन प्रमुख निर्णय प्रभावकारी रहे। पहिलो: ट्रम्पको समर्थकहरूसँगको गहिरो व्यक्तिगत सम्बन्धले अधिकांश समर्थन उत्पन्न गर्नेछ भन्ने विश्वासमा, अभियानले परम्परागत भोट निकाल्नमा धेरै लगानी नगर्ने निर्णय गर्‍यो र यसको जिम्मा सहयोगी संगठनहरूलाई सुम्पिइयो। यद्यपि ह्यारिसको अभियानले "ग्राउन्ड गेम" मा आफ्नो फाइदाको विज्ञापन गरेको थियो, यसले ठूलो फरक पार्यो भन्ने प्रमाण थोरै छ।

दोस्रो: ट्रम्पको अभियानले ह्यारिसको ट्रान्सजेन्डर मुद्दामा लिएको अडान २०२४ को "विली होर्टन" मुद्दा हो भन्ने ठहर्‍यायो र दक्षिणी भेगमा प्रभुत्व जमाउने गरी ह्यारिसविरूद्ध नकारात्मक विज्ञापनमा ठूलो लगानी गर्‍यो। 

तेस्रो: डोनाल्ड ट्रम्पले गर्भपातको मुद्दामा आफ्नो अडानलाई परिमार्जन गर्दै यो निर्णय प्रत्येक राज्यले आफैंले गर्नुपर्छ भनी घोषणा गरे र राष्ट्रिय गर्भपात प्रतिबन्धलाई भिटो गर्ने वाचा गरे। धेरै लामो समयदेखि गर्भपातको विपक्षमा रहेका मानिसहरू निराश भए र केही रिसाए पनि, ट्रम्पलाई कुनै मूल्य चुकाउनु परेन; उनले श्वेत इभान्जेलिकल मतको ८१% जिते—चार वर्ष पहिलेको भन्दा लगभग अपरिवर्तित।

ह्यारिसको पराजय

ह्यारिसको अभियान सधैं कठिनाइमा थियो। उनले उपराष्ट्रपतिका रूपमा सेवा गरेकी थिइन्, जसको अनुमोदन दर पहिलो वर्षमा नै घटेको थियो र कहिल्यै सुधार भएन। मुद्रास्फीति र आप्रवासनमा उनको प्रदर्शनको लागि सार्वजनिक  रूपमा नकारात्मक दृष्टिकोण थियो, र जब जो बाइडेनले दोस्रो कार्यकालका लागि आफ्नो प्रयास त्यागे, ह्यारिसले यो असन्तुष्टि विरासतमा पाइन्।

बाइडेनले चुनाव छाड्न ढिलाइ गरेको तथ्यले पनि ह्यारिसको विरोधमा काम गर्‍यो। राष्ट्रपति बाइडेनको ढिलो निर्णयले उनलाई प्रारम्भिक लडाइँमा आफ्नो तर्कहरू सशक्त बनाउने अवसरबाट वञ्चित गर्‍यो र मतदातालाई आफैंलाई परिचित गराउने समय घटायो। उनले पार्टीमा चाँडै एकीकृत अभियान संयन्त्रमा निर्माण गरेर यो अवस्थामा सुधार गर्न खाेजेकी थिइन्, तर बाइडेनले चुनाव उठ्ने कि नउठ्ने भन्ने निर्णय गर्न ढिलाे गर्दा उत्पन्न चुनौतीहरूलाई पूर्ण रूपमा समाधान गर्न सम्भव भएन।

ह्यारिसको विचारमा रणनीति त्रुटिपूर्ण थियो। २०२२ को चुनावको उदाहरणहरू हेर्दै उनले प्रजनन् अधिकारलाई आफ्नो अभियानको केन्द्रमा राख्दा आक्रोशित महिलाहरूको समूहलाई मतपेटिकामा लैजाने ठानेकी थिइन्। यो भएन। महिलाहरूको कुल मतको प्रतिशत २०२० को स्तरभन्दा केही मात्र बढेको थियो, र महिलाहरूको मतमा ह्यारिसको हिस्सा बाइडेनको २०२० स्तरभन्दा वृद्धि भएन।गर्भपातमा यो जोडले पुरुषहरूमाझ ह्यारिसको कमजोरीलाई कति योगदान गर्‍यो भन्ने आकलन गर्न गाह्रो छ।

डोनाल्ड ट्रम्पले लोकतन्त्रलाई स्पष्ट र वर्तमान डेमाेक्र्याटबाट खतरा देखाए जुन त्यति प्रभावकारी रहेन। यसको कारण मध्ये एउटा यो थियो कि धेरै रिपब्लिकनहरू र स्वतन्त्रहरूले ह्यारिस र डेमोक्र्याटहरूलाई वास्तविक खतरा मानेका थिए, र अर्को कारण यो थियो कि यसले मतदाताको मन परिवर्तन गर्ने नयाँ जानकारी प्रदान गरेको थिएन। डोनाल्ड ट्रम्प सम्भवतः आधुनिक अमेरिकी इतिहासका सबैभन्दा परिचित उम्मेदवार हुन्, जसले उनको बारेमा कसैको दृष्टिकोण परिवर्तन गर्न कठिन बनायो।

ह्यारिसका रणनीतिक विकल्पहरूले उनको समस्याहरूलाई अझ खराब बनायो। पहिलो, उनले एक स्पष्ट राजनीतिक प्रोफाइल बनाउनको लागि अवसर गुमाइन्। बाइडेनको अलोकप्रियताले उनको अभियानलाई भारी बनायो, तर उनले आफैंलाई उक्त अवस्थाबाट चिर्न कुनै तरिका अपनाइनन्। यसैगरी, अपराध, आप्रवासन, स्वास्थ्य सेवा र जलवायु परिवर्तनका मुद्दामा उनले आफूलाई प्रष्ट रूपमा देखाउन असफल भइन्।

दोस्रो, उनको पहिलो आधा अभियानको समयमा मिडियासँग अन्तर्वार्ता नगर्ने निर्णयले उनी स्क्रिप्टेड टिप्पणीमा निर्भर छिन् भन्ने छवि बनायो। चुनौतीपूर्ण प्रश्नहरूको उत्तरले एक उम्मेदवारको क्षमता र चरित्रको लागि प्रतिष्ठा बढाउन सक्छ, जुन सम्भावित फाइदा ह्यारिस र उनको अभियानले समयमै बुझ्न सकेन।

निष्कर्ष

डेमोक्र्याटहरूलाई थाहा थियो कि चुनाव निकट हुने छ, तर उनीहरूको पराजयको दायरा सम्भवतः असन्तुष्टि निम्त्याउनेछ। 

यसै बीच, राष्ट्रपति ट्रम्पलाई उनले आफ्नो अभियानको क्रममा गरेका व्यापक वाचाहरू पूरा गर्ने चुनौती हुनेछ। उनले ठूला करहरू लगाएर औसत परिवारहरूको लागत नबढाइ र अर्को मुद्रास्फीतिलाई न्यून गर्ने हो कि हैन, र युक्रेन र मध्य पूर्वमा विवादलाई चाँडै नियन्त्रण गर्नसक्छन् कि सक्दैनन् भन्ने ठूलाे प्रश्र्न खडा भएकाे छ।

साथै, अमेरिका भित्र रहेका लाखौं आप्रवासीलाई देशनिकाला गर्ने प्रयासले नागरिक झगडा र ल्याटिनो मतदाताहरूबाट प्रतिरोध सिर्जना गर्न सक्छ। उनले उत्पन्न गरेका आशाहरू पूरा गर्न असफल भएमा, विशेष गरी उनको बहुमतको समर्थन पुर्‍याएका नयाँ समर्थकहरूका लागि, उनी र उनको पार्टीले २०२६ र त्यसपछि मूल्य चुकाउनुपर्नेछ।