अपरेसन ३६५ः कास्की प्रहरी प्रमुख नवीन कार्कीले कानुनलाई बनाए जीवन्त

यसरी भत्कियो अपराधीहरूको हिम्मत

मेयरसाप डेस्क

कृष्णबहादुर तामाङ

काठमाडौं । नेपालमा कानुनको शक्ति वर्षौंदेखि कागजमा बाँधिएको थियो । जहाँ अपराधीको आवाज गुँजिन्थ्यो, तर प्रणाली मौन बस्थ्यो । पोखराका सडकमा रातदिन पड्किने साइलेंसरले मानव सभ्यतालाई उपहास गर्थ्यो, शान्तिलाई चुनौती दिन्थ्यो, र जनताको सहनशीलतालाई परीक्षण गर्थ्यो । ठीक यही अन्धकारको समयमा कास्की प्रहरी प्रमुख एसपी नवीन कार्कीले इतिहास मोड्ने साहसिक निर्णय गरे । “अब कानुन मौन रहने छैन, अपराध मौन हुनेछ ।” ‘अपरेसन ३६५’ उनको आदेश मात्र होइन, यो नेपाल प्रहरीको आत्मसम्मान पुनर्जागृत गर्ने घोषणापत्र हो । जहाँ प्रहरी प्रशासन एकपटक फेरि जनताको विश्वास जित्दै, कानुनका शब्दलाई सडकमा जीवन्त बनाइरहेको छ ।

१०४ मोटरसाइकल नियन्त्रणमा, २८ चालक हिरासतमा — शान्ति पुनः सडकमा

कास्की प्रहरीले शहरको शान्ति पुनःस्थापना गर्ने ऐतिहासिक कदम उठाउँदै स्वरूप परिवर्तन गरी कानुनविपरीत चर्को आवाज निकाल्ने १०४ वटा मोटरसाइकल नियन्त्रणमा लिएको छ । २८ जना चालकलाई अभद्र व्यवहारको मुद्दा दर्ता गरी हिरासतमा राखिएको छ भने १६ जनालाई कानुनी चेतावनी र जरिवाना गरी छाडिएको छ । एक समय साइलेंसर पड्काउँदै पोखराको आकाश चिर्ने र लेकसाइडदेखि पृथ्वीचोकसम्म सहरलाई आतंकित बनाउने ती समूहहरू आज कानुनको कठघरामा उभिएका छन् । रातको सन्नाटा फेरि फर्किएको छ—जहाँ एक समय धुलो, ध्वनि र दण्डहीनता गुँजिन्थ्यो, अहिले प्रहरीको अनुशासन र कानुनी शासनको उपस्थितिले पोखरालाई फेरि सभ्यताको लयमा फर्काएको छ ।

‘जेन–जी’ आन्दोलनपछि कानुनको प्रतिरोध होइन, कानुनको पुनर्जागरण

एसपी नवीन कार्कीले स्पष्ट देखेका थिए आन्दोलनपछिका दिनहरूमा केही युवाहरूले स्वतन्त्रताको परिभाषा नै विकृत पारेका थिए, ‘स्वतन्त्रता अनुशासन होइन, उच्छृङ्खलता हो’ भन्ने भ्रममा सहरलाई ध्वनिको अराजकतामा डुबाएका थिए । रातभर गुञ्जिने चर्का साइलेंसर, भीडभाड र अभद्रताले पोखराको सभ्यतालाई प्रदूषित बनाएको थियो । त्यस अस्थिरतामाझ उनले आफ्नो मातहतका प्रहरीलाई एक ऐतिहासिक निर्देशन दिए । “प्रहरीले कानुनको पालना गराउने होइन, कानुनको आत्मा बाँच्ने वातावरण सिर्जना गर्नुपर्छ ।” यही विचारबाट जन्मियो ‘अपरेसन ३६५’ । यो एक यस्तो अभियान जसले प्रहरीलाई पुनः जनताको भरोसामा, कानुनलाई पुनः जनजीवनमा, र शान्तिलाई पुनः सहरको मुटुमा फर्काइदियो ।

२१औँ शताब्दीको प्रहरी— नवीन कार्कीको नेतृत्वमा

कास्की प्रहरी प्रमुख एसपी नवीन कार्कीको नेतृत्वमा सुरु गरिएको ‘अपरेसन ३६५’ नेपाल प्रहरीको इतिहासमा एक नयाँ युगको शुरुवात हो । उनका अनुसार प्रहरीको भूमिका केवल नियम लागू गर्ने शक्ति मात्र होइन, समाजमा अनुशासन, संस्कार र शान्ति स्थापना गर्ने प्रेरक शक्ति हो । पोखरामा ‘जेन–जी’ आन्दोलनपछिका दिनहरूमा रातभर गुञ्जिने मोटरसाइकलको चर्को आवाज, भीडभाड र अभद्रताले सहरको सभ्यता भत्काएको थियो । एसपी कार्कीले प्रहरीलाई निर्देशन दिए—“२१औँ शताब्दीको प्रहरी सोच्ने, बुझ्ने र प्रतिक्रियाशील हुनुपर्छ । जनताले प्रहरी देख्दा डर होइन, गर्व महसुस गर्नुपर्छ ।” यही दृष्टिकोण अभियानको आधार बनेको छ, जसले कानुनको आत्मा सहरभर फैलाउने कार्यलाई प्राथमिकता दिएको छ ।

अभियानअन्तर्गत स्वरूप परिवर्तन गरी ध्वनि प्रदूषण गर्ने १०४ वटा मोटरसाइकल नियन्त्रणमा लिइएको छ, २८ चालकलाई अभद्र व्यवहारको मुद्दामा हिरासतमा राखिएको छ र १६ जनालाई कानुनी चेतावनी र जरिवाना गरी छाडिएको छ । यसले केवल अपराधीलाई नियन्त्रणमा लिन मात्र होइन, सडक र बजारमा कानुनको उपस्थिति दृढ गर्ने, प्रहरी चौकीलाई जनसहयोग केन्द्र बनाउने र नागरिकको भरोसा पुनःस्थापित गर्ने कार्य गरेको छ । सामाजिक सुरक्षा, अनुशासन र जनविश्वासको मेलले पोखराको सडकमा नयाँ सभ्यता र शान्तिको लय स्थापना गरेको छ र देशका अन्य जिल्लाका प्रहरीहरूका लागि पनि प्रेरणाको स्रोत बनेको छ ।

लागूऔषध, ध्वनि प्रदूषण र समाजिक नियन्त्रण— एकै अभियानमा समन्वय

‘अपरेसन ३६५’ केवल ध्वनि प्रदूषण नियन्त्रणको अभियान होइन । यसले समाजभित्र फैलिँदै आएको लागूऔषधको दुर्व्यसन, युवाहरूको असभ्य मोटरसाइकल संस्कार र सार्वजनिक असुरक्षालाई लक्षित गरेको छ। एसपी नवीन कार्कीका शब्दमा, “ध्वनि प्रदूषण गर्ने चालकमध्ये धेरै लागूऔषध प्रयोगकर्ताहरू पनि छन् । यस्तो प्रवृत्ति समाजको नशा हो, जसलाई कानुनले होसमा ल्याउनुपर्छ ।”

एसपी कार्कीले वर्कसप, ग्यारेज र मोटरसाइकल मोडिफाइ गर्ने व्यापारीहरूलाई पनि कडा चेतावनी दिएका छन् । अवैध रूपमा सवारीसाधनको स्वरूप परिवर्तन भए कार्बाही अवश्य हुनेछ । यस अभियानले नियमको पालनालाई मात्र सुनिश्चित नगरी समाज र सार्वजनिक सुरक्षामा स्थायी सुधार ल्याएको छ र कानुनको प्रभावलाई सडकमा जीवन्त बनाउने दूरदर्शी पहलको रूपमा स्थापित भएको छ ।

कास्कीको उदाहरण देशका सबै जिल्लाका लागि पाठ

नेपालका विभिन्न जिल्लामा स्वरूप बदलिएका र चर्को आवाज निकाल्ने मोटरसाइकल अत्यधिक छन् । चितवन, मोरङ, कैलाली, कञ्चनपुर, रूपन्देही, मधेस प्रदेश, सुनसरी, झापा, बाँके र सुर्खेतका सहरका सडकहरू रातभर चट्याङ जस्तो आवाजले गुन्जिन्छन् । जनगुनासो समान छ, समस्या समान छ, तर समाधान देखिँदैन । कास्की प्रहरी प्रमुख एसपी नवीन कार्कीको नेतृत्व, दूरदर्शी दृष्टि र निडर कार्यशैली अन्य जिल्ला प्रहरी प्रमुखहरूले सिक्न आवश्यक छ । कानुन लागू गर्न केवल नियम र कागजी प्रक्रिया पर्याप्त छैन, दृढ हृदय, साहस र रणनीतिक सोच अपरिहार्य छन् । यसैले तत्काल यस्ता अभियानहरू सञ्चालन गरेर समाजमा शान्ति, अनुशासन र सार्वजनिक सुरक्षा पुनःस्थापित गर्न आवश्यक देखिन्छ ।

जनताको प्रहरी— भय होइन भरोसा

कास्कीको सडकमा आज जनता प्रहरी देख्दा डराउँदैनन्, उनीहरू नजिकिन्छन्, मुस्कान दिन्छन् र सम्मान व्यक्त गर्छन् । कारण स्पष्ट छ । प्रहरीले दण्ड मात्र नभई अनुशासन र सहकार्यको संस्कार देखाएको छ । यसले जनताको विश्वास पुनःस्थापित गरेको छ र प्रहरीको इज्जतलाई उच्चतम सम्मानमा पुर्‍याएको छ । एसपी नवीन कार्कीले नेपाल प्रहरीको चरित्र नै पुनःलेखेर प्रमाणित गरेका छन् । प्रहरी अब जनताको डर होइन, भरोसाको प्रतीक हो ।

कानुनको पुनर्जागरणको प्रतीक ‘अपरेसन ३६५’

‘अपरेसन ३६५’ अब कास्कीको अभियान मात्र रहेन, यो राष्ट्रिय प्रेरणाको रूपमा स्थापित भएको छ । एसपी कार्कीको पहलले स्पष्ट देखाएको छ । कानुन साँचो अर्थमा तब बलियो हुन्छ, जब त्यसलाई लागू गर्ने हात इमानदार र निडर हुन्छ । उनका कार्यशैली, समर्पण र जनउत्तरदायित्वले प्रहरी सेवाको आत्मा उजागर गरेको छ । कास्की प्रहरीको अनुशासन, प्रहरी प्रमुखको दृढता र नागरिक समर्थनको समिश्रणले नेपाल प्रहरीको भविष्यको खाका र मार्गदर्शन कोरेको छ ।

कानुनको शक्ति र नेतृत्व

कास्की प्रहरीले ‘अपरेसन ३६५’मार्फत कानुनको शक्ति र नेतृत्वको वास्तविक अर्थ प्रदर्शन गरेको छ । कास्की प्रहरी प्रमुख नवीन कार्कीले भने “नेपालको कानुन आधुनिक हुन कानुन परिवर्तन आवश्यक छैन, सोच परिवर्तन आवश्यक छ ।” 

देशभरिका जिल्ला प्रहरी प्रमुखका लागि स्पष्ट सन्देश यही हो कास्कीबाट सिक्नुस्, नवीन कार्कीको दृष्टि अपनाउनुस् र कानुनलाई व्यवहारमा परिणत गर्नुहोस् । यस अभियानले निडरता, अनुशासन र जनउत्तरदायित्वको संगम प्रस्तुत गरेको छ, प्रहरी सेवाको आत्मा उजागर गरेको छ र कास्की प्रहरीलाई जनविश्वासको प्रतीक बनाएको छ । यदि हरेक जिल्लामा यही दृष्टि र कार्यशैली अपनाइयो भने नेपालका सडक, समाज र सुरक्षा संस्कृति विश्वकै उत्कृष्ट बन्न सक्छ । ‘अपरेसन ३६५’—कानुनको स्वर, अनुशासनको पुनर्जन्म र प्रहरीको गौरवको नयाँ पहिचान हो ।