गाजा युद्धविराम असफलताको संघारमा, अन्तर्राष्ट्रिय चिन्ता बढ्दै

मेयरसाप डेस्क

काठमाडौं । हमासले इजिप्ट र कतारद्वारा मध्यस्थता गरिएको शान्ति प्रस्ताव दुई हप्ता अघि स्वीकार गरे पनि, इजरायलले यसको औपचारिक प्रतिक्रिया दिएको छैन । यसको सट्टा, इजरायलले गाजा सिटीमा आफ्नो सैनिक उपस्थिति बलियो बनाउँदै, गाजा क्षेत्रको प्रमुख शहरी केन्द्र कब्जा गर्ने तयारी गरिरहेको छ ।

विभिन्न दृष्टिकोण र मतभेद 

हालको प्रस्ताव इजरायलले पहिले स्वीकार गरेको प्रस्तावसँग समान थियो । यसमा ६० दिनको युद्धविराम र बन्दी आदानप्रदानको व्यवस्था गरिएको थियो, जसअनुसार हमासले १० बन्धक र १८ शवहरू मुक्त गर्ने र बदला स्वरूप इजरायलले प्यालेस्टिनी बन्दीहरूलाई र गाजा क्षेत्रको लागि मानवीय सहायता पठाउने सहमति जनाइएको थियो । यस अवधिमा स्थायी शान्तिको लागि वार्ता अघि बढाउने योजना बनाइएको थियो ।

तर, इजरायलले आफ्नो दृष्टिकोण परिवर्तन गर्दै एक ‘सम्पूर्ण सम्झौतामा’ हस्ताक्षर गर्नको पक्षमा रहेको छ, जसमा सबै बन्धकहरूको रिहाई र हमासको पूर्ण नष्ट गर्ने प्रस्ताव गरिएको छ । यो नयाँ दृष्टिकोण इजरायलको अघिल्लो लचिलो नीति र अस्थायी युद्धविरामको स्थितिबाट धेरै फरक छ ।

राजनीतिक दबाब र दीर्घकालीन लक्ष्य

इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूले शान्ति वार्ता पुनः सुरु गर्न पहल गरे, तर विश्लेषकहरूले यसलाई ‘समयको खरीदारी’ को रणनीति मानिरहेका छन्, जसको उद्देश्य इजरायली सेनालाई गाजा सिटीमा थप आक्रमण गर्न समय दिनु हो । नेतन्याहूको सरकारका दक्षिणपन्थी दलहरूले गाजा क्षेत्रको पूर्ण नियन्त्रण र हमासको समाप्ति सुनिश्चित गर्नको पक्षमा रहेको देखिन्छ ।

अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको प्रतिक्रिया
इजरायलको कठोर नीतिका बीच, केही युरोपीय देशहरूले गाजा युद्धको अन्त्य र नाकाबन्दी हटाउनको पक्षमा आवाज उठाएका छन् । त्यस्तै, संयुक्त राष्ट्र संघको आगामी महासभामा प्यालेस्टिनी राज्यको मान्यता प्राप्त गर्ने प्रस्ताव पनि उठ्न सक्नेछ । 

तर, अमेरिका, जसले इजरायलको नीतिलाई निरन्तर समर्थन गर्दै आएको छ, अझै पनि आफ्नो कडा र सहायक दृष्टिकोणमा अडिग रहेको छ । अमेरिका र इजरायल बीचको गहिरो कूटनीतिक र व्यापारिक सम्बन्धले इजरायललाई आफ्ना कदम अघि बढाउन सहयोग पुर्याएको देखिन्छ ।

विश्लेषकहरूको अनुसार, इजरायल र हमास बीचको संघर्ष केवल सैन्य संघर्ष नभएर, यसमा गहिरा राजनीतिक र क्षेत्रीय रणनीतिक जटिलताहरू पनि समावेश छन् । यी जटिलताहरूले एक स्थायी युद्धविराम सम्झौतामा पुग्न अझै धेरै चुनौतीपूर्ण बनाइरहेका छन् ।