बौद्ध क्षेत्रमा सुरक्षा व्यवस्था धराशायी : पकेटमारको बिगबिगी

कृष्णबहादुर तामाङ

काठमाडौं । काठमाडौंको बौद्ध क्षेत्रमा सिभिल प्रहरीले ट्राफिक प्रहरीलाई असहयोग गर्दै आएको छ । अत्यावश्यक समयमा समेत यहाँ प्रहरीको उपस्थिति देखिँदैन । दैनिक हजारौँ मानिसहरू आवतजावत गर्ने स्थानमा प्रहरी नदेखिनुले राजधानीको सुरक्षा अवस्था धराशायी बन्दै गएको छ ।

शनिवार भिडभाड भइरहँदा बौद्ध गेटमा प्रहरीको उपस्थिति हुँदैन । प्रहरी नहुँदा अपराधीहरूको हौसला बढाएको र राज्यको दायित्वप्रतिको लापरबाहीलाई स्पष्ट देखाएको छ । प्रहरीकाे उपस्थिति नहुँदा नागरिक असुरक्षित बन्ने मात्र होइन, अपराधीलाई अपराध गर्नकाे लागि ढोका खोलिदिने बाटो पनि हो ।

चाबहिल चोकदेखि गोकर्ण हनुमान चोकसम्मको सडक खण्डमा सार्वजनिक बस र सडकमा पाकेटमार तथा लुटपाटका घटनाहरू दैनिक सुनिन्छन् । विशेषतः बौद्ध गेट र नेपाल मेडिकल कलेज आसपास सार्वजनिक बसभित्र यात्रा गर्ने नागरिक तथा पैदल यात्रुहरू निरन्तर लुटपाटको सिकार भइरहेका छन् ।

भरोसा गुम्दै, प्रहरी मौन
बौद्ध गेट र जोरपाटी चोकमा जेन–जी पुस्ताको आन्दोलनअघि पिक आवरमा सामुदायिक प्रहरी नियमित देखिन्थ्यो । सुरक्षाकर्मीको अनुहार नागरिकका लागि भरोसाको प्रतीक थियो । तर, अहिले अपराध चुलिने समयमा समेत प्रहरीको उपस्थिति छैन, जसको स्थान पकेटमारहरूले निर्भीक रूपमा ओगटिरहेका छन् । जेन–जी आन्दोलनको यो परिवर्तन राजधानीको सुरक्षा प्रणालीमा कमजोर बनाउनको लागि रहेछ, भन्ने नागरिकको गुनासो बढ्दै गएको छ ।

केही दिनअघि बौद्ध गेटको जेब्रा क्रसिङबाट हिँडिरहेका एक पैदल यात्रुको मोबाइल चोरी भयो । त्यसअघि, उपचारका लागि काठमाडौं आइपुगेका एक नागरिकको बौद्ध गेटअगाडि सार्वजनिक बसमा यात्रा गरिरहेका बेला ६० हजार रुपैयाँ लुटियो । सुरक्षाको भरोसामाथि टेकेर राजधानी छिर्ने नागरिक दैनिक यसरी लुटिनु राज्यले आफ्नो दायित्व पूरा गर्न असफल भइरहेको उदाहरण हो ।

सुरक्षा कमजोरी र समाधानको माग
अहिले बौद्ध क्षेत्रको सडकमा प्रहरी होइन, पकेटमार देखिन्छन् । सडकमा रातदिन पकेटमार देखिनुले राज्यको सुरक्षा प्रणाली वास्तविक रूपमै कमजोर भएको तथ्य उजागर गरेको छ । ट्राफिक प्रहरीलाई सिभिल प्रहरीले कुनै सहयोग गरेको देखिँदैन, जुन सुरक्षा संवेदनशीलताप्रति बेवास्ता हो ।

बौद्ध गेट, नेपाल मेडिकल कलेज, बौद्ध पिपल बोट र जोरपाटी चोक जस्ता अपराध जोखिमका केन्द्रबिन्दुहरूमा सिभिल प्रहरी र ट्राफिक प्रहरी दुवैको स्थायी उपस्थिति अनिवार्य सुनिश्चित गरिनुपर्छ ।

बौद्ध–जोरपाटी सडक खण्डमा सिभिल प्रहरी र ट्राफिक प्रहरी एउटै स्थानमा, एउटै समयमा, एउटै निर्देशनमा कार्यरत हुनुपर्ने अवस्था आइसकेको छ । अपराध नियन्त्रणमा तत्काल परिणामका लागि सार्वजनिक बसमा प्रहरी चढेर गर्ने आकस्मिक निरीक्षण तत्काल सुरु गर्नुपर्ने आवश्यकता देखिन्छ ।

अब बौद्ध–जोरपाटी–गोकर्ण सडक खण्डमा ‘प्रहरी देखिनुपर्छ, प्रहरी उभिनुपर्छ र अपराधी तर्सिनुपर्छ’ भन्ने यहाँका नागरिकको माग छ । सुरक्षा राज्यको आधारभूत कर्तव्य हो, नत्र अपराधीहरूको खुला शासन स्थापित हुने निश्चित छ ।